Putin yeni SSCB için nabız yokluyor

Rusya'da yıkılan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin özlemini çeken farklı partilere mensup bir grup milletvekili “Devr-i Sabık” yaratmak adına SSCB'ni yıkmakla itham ettikleri Mihail Gorbaçov'un yargılanması amacıyla harekete geçti.  Gorbaçov'un yargılanmasını isteyen milletvekillerinden ikisi Putin'in partisine mensup.

Milletvekillerinin bu girişimi karşısında Putin sessizliğini korurken Gorbaçov hareketin tamamen saçmalık olduğunu söyledi.

Ancak uzmanlar bu girişimin ardında Putin'in olabileceğini ve milletvekillerinin başvurusu ile kamuoyu nezdinde yeni  SSCB için nabız yoklamaya çalıştığını ileri sürüyor.

Rusya'da beş milletvekili,  başsavcılığa mektup yazarak, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) son lideri Mihail Gorbaçov hakkında suç duyurusunda bulundu. Milletvekilleri Gorbaçov'un, Sovyetler Birliği'nin dağılmasına neden olduğu gerekçesi ile yargılanmasını istedi.

Parlametonun alt kanadı Duma'nın beş üyesi mektuplarında, dönemin Sovyetler Birliği vatandaşlarının referandumda ülkenin bütünlüğünün korunması yönünde oy kullandıklarına dikkat çekti.

Milletvekilleri, Gorbaçov'un ise bu duruma karşın Sovyetler Birliği'nin dağılmasına izin verdiğini vurguladı.

Başsavcı'ya suç duyurusunda bulunan milletvekillerinden ikisi, ülkenin lideri Vladimir Putin'in Birleşik Rusya Partisi'nden.

Diğer milletvekillerinin ise ikisi Komünist Parti, diğeri de milliyetçi Liberal Demokrat Parti üyesi.

Milletvekillerinin atıfta bulundukları referandum 1991'de Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten dokuzunda yapılmıştı. Cumhuriyetlerden altısı referandumu boykot etmişti.

GORBAÇOV:BUNLAR SAÇMALIK

Mihail Gorbaçov ise hakkındaki suç duyurusunun “tamamen saçmalık” olduğunu söyledi.

Yargılanmasının tarihi açıdan hiçbir şekilde makul olmadığını vurgulayan Gorbaçov, beş milletvekilinin sadece ünlü olmaya çalıştıklarını belirtti.

Sovyetler Birliği Soğuk Savaş'ın son bulmasının ardından 1991'de dağılmıştı. Bu gelişme üzerine aralarında Ukrayna'nın da bulunduğu 14 ülke bağımsızlıklarını ilan etmişlerdi.

GORBAÇOV KİMDİR?

Yıkılan SSCB yapılanmasında Genç Komünistler birliği içinden yetişip gelen Mihail Gorbaçov, 1979'da politbüro yedek üyesi, 1980'de de asil üyesi oldu.

Çernenko'nun 1985'te ölümü üzerine SBKP genel sekreteri oldu. Ekim 1988'de devlet başkanlığı görevini üstlendi.

Mihail Gorbaçov, ülke ekonomisinde gözle görülür bir ilerleme sağlayamadığı için SBKP'nin reformcu üyeleri tarafından eleştirilmeye başlandı. Ancak çeşitli ülkelere yaptığı gezilerle dıştaki itibarını artırdı. Çin Halk Cumhuriyetine giderek bu ülkeyi 30 yıldır ilk ziyaret eden Sovyet lideri oldu. Federal Almanya, İngiltere, Finlandiya'yı ziyaret etti.

Gorbaçov iktidara gelince aşırı alkol tüketimine ve yolsuzluklara karşı kampanya açtı. Halk ve Sovyet yöneticileri ile ilişkileri daha sıklaştırdı. Yönetici kadroyu gençleştirdi. Dış siyasette batı ile daha yakın ilişkiler kurdu. ABD başkanı Reagan ile Cenevre'de zirve toplantısı yaptı. Silahsızlanma, bilim, kültür, eğitim alanlarında bilgi alış verişi için anlaştı.

1987 senesinin başında, yönetimde iktisadi reformlardan, dış siyasete verilecek yeni yönleri açıkladı. Glasnost (açıklık), perestroikaya (yeniden yapılanma) gidileceği tasarısı yüksek Sovyet meclisinde oybirliğiyle kabul edildi.

Temmuz 1987'de Avrupa ve Asya'da yerleştirilmiş olan orta ve kısa menzilli füzelerin imha edilmesini kabul etti. 1987'de yayımladığı kitabında reformları geniş açıkladı. Ekim devriminin 70. yıl dönümündeki konuşmasında Stalin ve Troçki'yi eleştirdi. Başkan Reagan ile orta menzilli füzelerin imhası için antlaşma imzaladı (8 Aralık 1987).

Gorbaçov'un en önemli meseleleri SSCB'ye bağlı cumhuriyetlerdeki milliyetçi hareketler ve bağımsızlıklarını ilan etmeleri ile maden işçilerinin grevleri oldu. Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve Türkistan'da silahlı çatışmalar oldu. Doğu ve Batı Almanya birleşmesini kabul ederek ses çıkarmadı.

ABD başkanı George Bush ile 2-3 Aralıkta Malta açıklarındaki bir savaş gemisinde görüştü. 9 Eylül 1990'da Helsinki'de George Bush ile tekrar görüştü ve Amerika'dan ekonomik yardım istedi. Aralık 1990'da Nobel Barış Ödülünü kazandı. Ancak Gorbaçov sosyalist rejimi istiyenler ile kapitalist rejimi isteyenler arasında zor günler geçirmekteydi.

19 Ağustos 1991 sabaha karşı komünizm rejimini yeniden yeşertmek isteyen KGB ve ordunun desteğini alan en yakın arkadaşı olan Yanayev ve 8 arkadaşından meydana gelen İhtilal Komitesi, Gorbaçov'a karşı darbe yaptılar. Yapılan darbe başarısızlıkla sonuçlandı. Darbecilerin bazıları yurtdışına kaçtılar. 22 Ağustos 1991 tarihinde Gorbaçov devlet başkanlığını tekrar eline geçirdi.

Daha önce kendisine karşı en büyük rakip olarak bilinen Rusya Federasyonuna seçilen Yeltsin ise, darbede Gorbaçov'u en çok destekleyenlerden olarak darbenin kısa sürede bastırılmasına yardımcı oldu. Ancak bu durum Yeltsin'in güçlenmesine, Gorbaçov'un gücünü kaybetmesine yol açtı. Bu durum 1991 yılı sonuna doğru hız kazandı. Sovyetlerden ayrılan 11 devlet 8 Aralıkta biraraya gelerek Bağımsız Devletler Topluluğunu (BDT) oluşturdular. Bu durum Gorbaçov'u tamamen yetkisiz bıraktı. Bunun üzerine 25 Aralık 1991'de televizyona çıkarak; Görevimi kaygı içinde ama umutla bırakıyorum. Herkese iyi şanslar diliyorum. diyerek görevinden istifa etti. Bundan sonra emekliye ayrılarak çeşitli basın yayın organlarında yorumculukla meşgul oldu.

Şu anda Novaia Gazeta'nın sahibidir.