CHP: Aşırı ve uzun çalışma ölümlü kazaları artırdı

CHP Emek Bürolarının hazırladığı “Uzun Çalışma ve Etkileri Raporu”na göre; Türkiye’deki emekçilerin yüzde 90.5’i haftalık 40 saatin üzerinde çalışıyor. Fazla çalışanların iş kazası geçirme riski, diğerlerine kıyasla yüzde 61 daha fazla. Aşırı ve uzun çalışmaya bağlı olduğu düşünülen kalp krizi, beyin kanaması gibi ani ölümler iş cinayetleri içerisinde ortalama yüzde 10 seviyelerinde. 2016’da en az 217 emekçi kalp krizi ya da beyin kanaması geçirerek yaşamını yitirdi. 90’lardan itibaren yükselen çalışma saatleri ile ölümle sonuçlanan iş kazaları 1999-2006 döneminde yüzde 35.7 oranında artırdı.   CHP Emek Büroları, Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba koordinasyonda  “Uzun Çalışma ve Etkileri Raporu” hazırladı. İş Yasasına göre; haftalık çalışma saatlerinin maden işçilerinde en çok 37.5 saat, diğer iş kollarında ise 45 saatken, günde yaptırılabilecek en uzun çalışma, haftalık sınırı geçmemek koşuluyla 11 saat olduğunun anımsatıldığı raporda şunlar kaydedildi:

Emekçiler yılda 1832 saat çalışıyor

Türkiye’deki emekçilerin yüzde 90.5’i haftalık 40 saatin üzerinde çalışıyor. OECD verilerine göre Türkiye, uzun çalışma sürelerinde üye ülke ortalamalarının fazlasıyla üzerinde. 2013’te Türkiye’de yıllık çalışma süresi 1832 saatken, aynı yıl OECD ortalaması 1765 saat.

44 bin kişi ultra yoksul

Tüm bu yoğun ve uzun çalışmaya karşın emekçiler hayat standartlarını yükseltemiyor. TÜİK verilerine göre 44 bin kişi ultra yoksulluk olarak tanımlanan gelir durumunda yaşam mücadelesi veriyor. Günlük 2.7 TL’nin altında kazanan yurttaşlarımızın nüfusa oranı 2014’te yüzde 0.3 iken bu oran bir yıl içerisinde ikiye katlanarak yüzde 0.6 oldu.

Mesailer gözardı ediliyor

Fazla çalıştırılan emekçilere ödenmesi gereken mesailer pek çok işyerinde ödenmiyor, bu yasal zorunluluk göz ardı ediliyor. Çalışanlar, boş zaman, yemek ve uyku dahil kişisel bakımlarına yalnızca 12.2 saat ayırabiliyor. Bu durum aile ilişkilerine olumsuz yansıyor. Emekçilerin yüzde 7.1’i zaman baskısı veya aşırı iş yükünün ruhsal sağlıklarını olumsuz etkilediğini belirtiyor.

Yönetmelikler ‘sınırsız çalışma’getirdi

Yasaya göre gece çalışmalarının 7.5 saati aşmayacağı belirlenmesine karşın geçen ağustos ayında yayımlanan yönetmelikler 7.5 saatten fazla çalıştırılmanın önü açtı. Böylelikle turizm, sağlık ve güvenlik kollarında saat sınırı kaldırıldı.

Gece çalışanların sağlığı kötü

Haftada dönüşümlü üç vardiya olarak çalışan işçilerin yaşadıkları sorunlar ile ilgili yapılan araştırmada gece çalışmasının, işçilerin yüzde 90’ı aile yaşamlarının zarar gördüğünü, yüzde 87’si sosyal yaşamlarının sınırlandığını, yüzde91’i boş zaman faaliyetlerinin azaldığını, yüzde 85’i yemek düzenlerinin bozulduğunu, yüzde 86’sı uyku yetersizliği çektiğini ve yüzde 100’ü de sağlıklarının kötü yönde etkilediğini belirttiyor.

Fazla çalışanın iş kazası riski yüksek

Araştırmalara göre fazla çalışanların iş kazası geçirme riski, digerlerine kıyasla yüzde 61 daha fazla. Günde 12 saatten fazla çalışanlarda risk yüzde 37, haftada 60 saatten fazla çalışanlarda risk yüzde 23 artıyor. 90’lardan itibaren yükselen çalışma saatleri 1999-2006 döneminde ölümle sonuçlanan iş kazaları da yüzde 35.7 oranında artırdı.

SGK, iş kazalarını bıçak gibi kesti

SGK verilerine göre 9 saat ve daha fazla çalışanlar neredeyse iş kazası geçirmiyor. AKP’nin iktidara geldiği yıl olan 2002’ye kadar 9 saat ve üzerinde çalışan emekçilerin geçirdiği iş kazaları binlerle ifade edilirken, 2002 sonrasında kazalar adeta bıçak gibi kesiliyor. İktidarda oldukları 15 yılda on binlerce emekçinin iş cinayetlerinde hayatını kaybettiği bir ülkede kamu kurumlarının yayınladığı tüm istatistiklerin inandırıcılığı sorgulanmalı.

Kalp krizi ve beyin kanaması yüzde 10

Aşırı ve uzun çalışmaya bağlı olduğu düşünülen kalp krizi, beyin kanaması gibi ani ölümler iş cinayetleri içerisinde ortalama yüzde 10 seviyelerinde. 2016’da en az 217 emekçi kalp krizi ya da beyin kanaması geçirerek yaşamını yitirdi.

Uzun saatler işsizliği artırıyor

Uzun çalışma saatleri, işsizliği artırıyor. Birkaç kişinin yapacağı işler, “kârlılık” gerekçesiyle bir kişiye yaptırılıyor. Türkiye, 2017’nin ikinci çeyreğinde yüzde 5.1 büyürken, işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre değişiklik göstermedi ve yüzde 10.2 olarak hesaplandı. İşverenler işçileri daha fazla çalışmaya zorlayarak, ekonomik büyümeyi sağlayan üretimi artırırken, istihdam artışlarını da engelleyen bir etkide bulundu.