Trump ile off-shore sızıntılarında Putin’le gizli bağlar

Sızdırılan belgelerde ABD Başkanı Donald Trump’la ilişkili çok sayıda güçlü figür var. Trump ile bağlantılı bir düzineden fazla kişi belgelerde yer alıyor. Bunlar arasında üç kabine sekreteri Devlet Bakanı Rex Tillerson, Ticaret Sekreteri Wilbur Ross’un yanı sıra Trump’ın baş ekonomi danışmanı Gary Cohn ve önde gelen Trump bağışçıları Robert Mercer ve Sheldon Adelson da bulunuyor. Randal Quarles, Koch kardeşler, Geof Palmer, Paul Singer, Stephen Schwartzman, Tom Barrack, Carl Icahn, Steve Wynn belgelerde yer alan Trump ile bağlantılı diğer isimler.

Putin ile gizli bağlar

ICIJ’den Sasha Chavkin, Martha M. Hamilton ve medya ortaklarının ayrıntılı şekilde incelediği Appleby belgelerine göre ABD Ticaret Sekreteri Wilbur Ross’un bir nakliye şirketinde hissesi bulunuyor. Bu şirket, bir Rus enerji şirketinden yıllık milyonlarca dolar gelir elde ediyor.

Ross’un hissedarı olduğu şirket, Güney Pasifik’teki Marshall Adaları’nda yerleşik olan bir denizcilik şirketi olan Navigator Holdings Ltd. Navigator’ın en önemli müşterilerinden biri de Kremlin bağlantılı enerji şirketi Sibur. Öyle ki belgelere göre Sibur’un 2016’da Navigator Holdings Ltd’ye yaptığı ödeme 23 milyon doları aşıyor. Moskova bazlı gaz ve petrokimya şirketi, 2014’ten beri Navigator’a 68 milyon doların üzerinde gelir sağladı.

Sibur’un önemli hissedarları arasında Rusya Devlet Başkanı Putin’in damadı Kirill Shamalov ve Putin’e yakınlığından dolayı 2014’te ABD’nin yaptırım listesine giren milyarder Gennady Timchenko yer alıyor. Timchenko’nun enerji sektöründeki faaliyetleri ABD Hazinesi tarafından ‘direkt olarak Putin ile bağlantılı’ diye tanımlanmıştı. Diğer yandan Sibur’un büyük ortağı Leonid Mikhelson da Putin yönetimini desteklediği için ABD tarafından yaptırım uygulanan bir enerji şirketini kontrol ediyor.

Bu bağlantılar, ABD siyasetinde gizli bir Rusya müdahalesi olduğu endişelerinin gündemde olduğu bir dönemde ortaya çıkıyor. Ross’un sözcüsü, ICIJ’e yaptığı açıklamada, Ross’un Navigator’ın yönetim kuruluna 30 Mart 2012’de direktör olarak katılıp 2014’te kuruldan ayrıldığını, söz konusu üç isimle hiç karşılaşmadığını söyledi.

Şubat ayında Trump’ın kabinesine katıldığında Ross, 80 şirketteki hisselerini devretmişti. Ancak, onu Navigator’a ve Rus müşterilerine bağlayan dört şirket de dahil olmak üzere dokuz şirkette hisselerini korudu. ICIJ’e konuşan Cumhuriyetçi ve Demokratik yönetimlerde ABD Dışişleri’nde görev yapan Rusya uzmanı Daniel Fried, Sibur’u “dost ilişkileri olan bir şirket” olarak tanımladı.

TRUDEAU’NUN DANIŞMANI MİLYON DOLARLARI TAŞIMIŞ

Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun önde gelen bağışçısı ve danışmanı Stephen Bronfman da Appleby kayıtları arasından çıkan önemli isimlerden biri.

Liberal Parti’nin para bankası ve ünlü ailesinin uzun süredir devam eden off-shore bağları, Kanada başbakanının vergi adaletini öne çıkaran kampanyaya koyu bir tezat oluşturuyor. ICIJ’den Ryan Chittum, CBC’den Harvey Cashore ve diğer ICIJ ortaklarının incelediği Appleby belgeleri, Trudeau’nun danışmanı ve yakın arkadaşı Stephen Bronfman’ın, bir başka Liberal Parti asıllı ve Kanada Senatosu eski üyesi olan Leo Kolber ve Kolber’in oğluyla milyonlarca dolarını Cayman’daki bir ortaklığa (tröst) taşıyarak birlikte çalıştığını ortaya koydu. Tröst etkinliklerini ayrıntılarıyla anlatan 3 bin adet dosyanın bazılarını inceleyen uzmanlara göre, off-shore manevralarıyla Kanada, Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail’de vergilerden kaçınılmış olabilir.

Belgelere göre Bronfman’ın yatırım şirketi Claridge, çeyrek yüzyıl boyunca milyon dolarları Kolber tröstlerine taşımaya katkıda bulundu. Belgelerin çoğu, Bronfman’ın Cayman Adaları’nda kurulu Ansbacher adlı bir tröst şirketine ait olan Kolber tröstlerine verdiği kredilerle ilgili.

Kayıtlar, Kolber ve Bronfman tröstleri arasında yıllar boyunca yapılan olağandışı anlaşmaları açığa çıkarıyor. Belgeler Bronfman’ın Kolber’e verdiği kredilerin bazılarının faizsiz olduğunu gösteriyor.

Off-shore zenginliği arttıkça Bronfman, Kolber ve diğer zengin menfaat sahipleri, Kanada Parlamentosu’nda offshore tröstlerden gelir tahakkuk etmek için verilen yasa tekliflerine karşı lobi yaptılar.

Bronfman, şeffaflığı savunan ve off-shore vergi kaçakçılığına karşı bir darbe sözü veren Trudeau için kilit bir bağışçı olarak kaldı.

Trudeau, eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda şunları söylemişti: “Şu anda, zengin Kanadalıları orta sınıf Kanadalılara göre daha düşük bir vergi oranı ödemeleri için özel şirketleri kullanmaya teşvik eden bir sisteme sahibiz. Bu adil değil ve biz de tamir edeceğiz.”

Bronfman ve Kolber’in avukatları, ICIJ’in ortağı CBC’ye gönderdiği bir mektupta “Söz konusu kuruluşların hiçbirinin vergiden kaçmak için kurulmadığını” ve “her zaman tüm yasalarla tam uyumlu olunduğunu” belirterek, Stephen Bronfman tarafından daha fazla yorum yapılmayacağını söyledi.